Viktor Gornostanjev werd geboren in de Sovjet-Unie als zoon van een Ingrische Fin en een Finse moeder van wie de familie na de Finse burgeroorlog was uitgeweken. Tijdens zijn legerdienst gaat Gornostanjev voor de Sovjets vechten in Afghanistan, en na de dood van zijn vader verhuist hij naar Finland, waar hij de oude familienaam Kärppä weer aanneemt. Zijn moeder en oudere broer blijven achter in de Sovjet-Unie. In Helsinki opent Viktor een detectivebureau. Omdat hij zowel het Russisch als het Fins machtig is, werkt hij voor bonafide en corrupte klanten aan beide kanten van de grens. Dan doet antiquair Aarne Larsson een beroep op hem na de verdwijning van zijn vrouw, een keurig en onschuldig meisje dat opgegroeid is in een kleingeestige omgeving in Tallin, en dat tevreden is met haar veilige leventje, haar propere huis en de reisjes die haar oudere, wat strenge, maar fatsoenlijke echtgenoot haar kan bieden. Niemand uit haar naaste omgeving gelooft dat ze is weggelopen of naar betere oorden is gevlucht, dromend van avontuur. Haar criminele broer, Jaak Lillepuu, bedreigt Kärppä meerdere malen: ‘Jij komt op de verkeerde plekken, stelt de verkeerde vragen en laat je met de verkeerde zaken in. Die vrouw is verdwenen. En wat dan nog. Het is een familiekwestie. Ik heb daar niets mee te maken. En moeder en vader evenmin. Laat hen in alle rust rouwen.’ Larsson en zijn zaak bezorgen Viktor koude rillingen, maar hij komt geen stap verder. Bracht Larsson zijn echtgenote zelf om het leven en huurde hij zo een domme Rus in om haar zogezegd op te sporen? Maar waarom zou hij haar vermoorden? Omdat ze niet zo een raszuiver exemplaar was als hij had verwacht, of omdat ze niet voldeed aan zijn intellectuele eisen? Het antwoord komt vrij onverwacht.
Grensgeval speelt zich vooral af aan de Fins-Russische grens, en het hoofdpersonage leeft ook op de grens tussen twee culturen. Het is vooral deze sociologische tekening die dit boek de moeite waard maakt. Typerend is de sfeer die Matti Rönka schetst wanneer Viktor de grens oversteekt op bezoek naar zijn zieke moeder. ‘Ik werd al gedeprimeerd als ik alleen maar vanuit mijn auto naar de stad keek… Een stijlrichting die overal was aangehouden, het post-Sovjetische realisme, waarvan onvoltooidheid het meest in het oog springende kenmerk was.’ Toch is ook Kärppä’s bestaan in Finland niet rooskleurig: hij kan de job niet uitoefenen waarvoor hij heeft gestudeerd, en hij vertikt het om riolen schoon te maken omdat hij zichzelf dan nederig een Fin zou mogen noemen. Zo rechtvaardigt deze Russische Sam Spade het feit dat hij op de dunne grens loopt tussen morele gerechtigheid en criminaliteit. Een held met potentieel, ook door de cynische taal die de auteur hem in de mond legt. [Myriam Bellens] Verberg tekst

Viktor Kärppä (ik-persoon) heeft een detectivebureau in Helsinki; hij is een Russische emigrant afkomstig uit Sortavala en heeft Finse voorouders. Op een dag wordt hij benaderd door Aarne Larsson, een antiquair, die hem vraagt of Viktor hem kan helpen om zijn spoorloos verdwenen vrouw Sirje te vinden; Viktor kent immers veel mensen die vanuit de voormalige Sovjet-Unie naar Finland zijn geëmigreerd. Sirje is Ests van geboorte en is in de jaren negentig naar Finland gekomen. Een routineklus lijkt het. Lijkt het, want de zaak is gecompliceerder. Sirje blijkt namelijk de zus te zijn van crimineel/drugshandelaar Jaak Lillepuu. Viktor belandt in een wespennest van Russische spionnen en Estlandse criminelen. Sfeervolle thriller, zich afspelend aan beide zijden van de Fins/Russische grens. Het debuut van de Finse auteur (1959). Er zijn inmiddels meer delen met Viktor Kärppä verschenen (nog niet in het Nederlands vertaald). Met een nawoord van de auteur. Paperback, vrij kleine druk.